Hoevelaken te boek

Net als heel veel andere plaatsen in Nederland heeft Hoevelaken een rijke historie. Sinds het begin van Hoevelaken in 1132 is er in ons mooie dorp veel gebeurd op het gebied van de ontginningen, het boerenleven, de religie en de laatste zestig jaar de woningbouw, het verenigingsleven en het bedrijfsleven. Het verschil met veel andere plaatsen is echter, dat Hoevelaken geen rijk beschreven historie heeft. Het aantal uitgaven in boekvorm is op de vingers van twee handen te tellen. Op deze pagina’s een overzicht van de uitgaven, die gaan over Hoevelaken en haar historie.

Hoevelaken, huis en heerlijkheid

Op initiatief van de heer S.W. Melchior komt de NV Bouwfonds Nederlandse gemeenten in 1967 met een uitgave over Huize Hoevelaken. In deze uitgave wordt niet alleen het huidige Huize Hoevelaken beschreven, dat in 1926 is gebouwd, maar ook de voorgangers daarvan. De bewoners van Huize Hoevelaken, die in het straatnamencircuit van Hoevelaken voorkomen, krijgen in deze uitgave ruime aandacht.

Hoevelaken in oude ansichten, deel 1 en 2

Het dorp Hoevelaken is tweemaal te boek gesteld in een landelijke serie over plaatsen in oude ansichten. Het eerste deel over Hoevelaken verschijnt in 1971. Gemeentesecretaris M.J. van Breda levert voor de Hoevelakense editie 38 oude ansichten met bijbehorende bijschriften. In 1994 wordt ‘Hoevelaken in oude ansichten deel 1’ heruitgegeven door de Stichting Historisch Hoeflake.

Hoevelaken in oude ansichten deel 2 verschijnt in 1980. Opnieuw is het M.J. van Breda, inmiddels oud-gemeentesecretaris, die zich met de inhoud bemoeit. Deel 2 bevat eveneens 38 karakteristieke plaatjes over Hoevelaken.

Hoevelaken 1132 – 1982

In 1982 bestaat Hoevelaken 850 jaar. Vele festiviteiten zorgen ervoor, dat dit heuglijke jaar niet aan de inwoners van Hoevelaken en omgeving voorbij gaat.

Belangrijk in dat jaar is ook, dat de historie van 850 jaar Hoevelaken serieus in een boek wordt vastgelegd. Mr. Aart Veldhuizen, de allesweter over Hoevelaken, geeft na grondig onderzoek naar veld- en boerderijnamen een gedetailleerde beschrijving van Hoevelaken op het gebied van het dagelijkse leven. Boerderijen worden beschreven, net als invloedrijke families, bestuur en religie.

Hoevelaken 1132 – 1982 komt tot stand middels de inzet van de ‘Stichting Publikatie 850 jaar Hoevelaken’ en krijgt daarbij hulp van de Lions-Club Hoevelaken.

In 1993 krijgt mr. Aart Veldhuizen de mogelijkheid om, door opname in de Amersfortia Reeks, een tweede, herziene druk van Hoevelaken 1132 – 1982 te realiseren. Teksten uit de eerste uitgave zijn gewijzigd, gecorrigeerd of geactualiseerd, waardoor de tweede druk completer is dan de eerste.

Dit onbebouwd en onnut land: Hoevelaken

“Ik heb wel eens moeite met de gedachte, dat per 1 januari 2000 het gemeentehuis definitief op slot gaat”. Deze woorden schrijft burgemeester Marianne Hendriksen-Ansing in het voorwoord van het boekje ‘Dit onbebouwd en onnut land’, dat handelt over Hoevelaken. Marianne Hendriksen-Ansing is de laatste burgemeester van Hoevelaken, want per 1 januari 2000 fuseert Hoevelaken met de gemeente Nijkerk en is vanaf dat moment geen zelfstandige gemeente meer. Als ‘schrale’ troost schrijft de afscheidnemend burgemeester: “Om dat laatste beetje weemoed bij u weg te nemen, heeft het gemeentebestuur gemeend er goed aan te doen u een cadeautje te laten bezorgen. Samen met de Stichting Historisch Hoeflake vonden wij het leuk dat in boekvorm te doen. Een boek over Hoevelaken”.

Het door de burgemeester genoemde boek wordt van teksten voorzien door Ben de Graaf en door foto’s van Carel Gijsen ondersteund. Of misschien wel andersom. Oude, karakteristiek plekjes in Hoevelaken worden opnieuw gefotografeerd, waarna beide prentjes van bijschriften worden voorzien. Samen met de nodige achtergrondverhalen is het eeuwwisselingpresentje een mooi bezit.

Jubileumboeken sc Hoevelaken

In 1963 wordt sc Hoevelaken opgericht. Hoewel de meeste mensen sc Hoevelaken kennen als een voetbalvereniging is het in 1963 de oprichters niet te doen, om alleen een voetbalvereniging op te richten. Sc Hoevelaken is een omnivereniging, waarin voetbal de belangrijkste tak van sport is, maar waarbij ook andere takken van sport zich kunnen aansluiten. In het ene decennium dat sc Hoevelaken als omnivereniging fungeert, bestaat deze vereniging uit de sporttakken voetbal, korfbal, tafeltennis, judo, basketbal, badminton, volleybal en schaken. In 1973 wordt de omnivereniging sc Hoevelaken opgeheven. Alle sporttakken gaan zelfstandig verder, waarbij de naam sc Hoevelaken aan de voetbalvereniging verbonden blijft.

In 1988 bestaat sc Hoevelaken 25 jaar. De jubileumcommissie besluit een boek over de voetbalvereniging uit te geven, waarvan Ben de Graaf, Robert Kreuning, Gemma Springveld, Lisette Vonno en Eric Vos de inhoud verzorgen.

In 2013 bestaat sc Hoevelaken 50 jaar. Een kwart eeuw na het eerste jubileumboek komt er een tweede editie, waarin Robert Kreuning de sportgeschiedenis van Hoevelaken in een notendop behandelt en vervolgens een uitgebreid overzicht geeft van een halve eeuw voetbalhistorie in ons dorp. En meer, want ook voor de Tweede Wereldoorlog wordt er in Hoevelaken al gevoetbald in competitieverband.

In 2022 bestaat het vrouwenvoetbal in Hoevelaken 50 jaar en in mei 2023 bestaat sc Hoevelaken 60 jaar. In een omkeerboek wordt over vijftig jaar vrouwenvoetbal en het zesde decennium van sc Hoevelaken verteld.

Hemels Hoevelaken

Hemels Hoevelaken wordt een religiegeschiedenis van een valleidorp genoemd. In bijna honderd pagina’s beschrijft John Exalto de kerkelijke geschiedenis van Hoevelaken. Hemels Hoevelaken, dat wordt uitgegeven onder auspiciën van de Stichting Kerken in de Schijnwerper (SKS) en in 2013 verschijnt, maakt deel uit van een omdraaiboek. Het tweede, veel uitgebreidere deel van het boek heet Heilig Nijkerk en handelt over de religiegeschiedenis van een landstad. De auteur heet Fred van Lieburg

3871. , een ondernemersmagazine

Op woensdag 3 december 2014 presenteren vier Hoevelakense ondernemers een magazine, dat de titel 3871. meekrijgt. Achter deze cijfers van de Hoevelakense postcode gaat in het honderd pagina’s tellende magazine een tal van ondernemers schuil, dat zich middels foto’s en een stukje tekst aan de Hoevelakese bevolking presenteert. Het initiatief komt van Sonja Bunskoek (van By Son), Nicolette de Groot (van DUO DUO), Simone Post (van Hoflake Optiek) en Sandra Admiraal (van Puur San). Het ‘Magazine vol ondernemerspassie’, zoals het Algemeen Dagblad van 8 december 2014 kopt, is een eenmalige uitgave voor alle bewoners van Hoevelaken.

Regiobijlage Algemeen Dagblad maandag 8 december 2014

Op woensdag 1 juni 2016 heeft burgemeester Gerard Renkema van de gemeente Nijkerk in Hoevelaken de straatnaam Monshouwerlaan – Dr. Dirk Monshouwer, predikant te Hoevelaken van 1975-2000 – onthuld. Vanaf 2001 leeft ‘bijbelwetenschapper’ Dirk Monshouwer al voort door de Dirk Monshouwer Stichting, met een bijzondere leerstoel Bijbelse Theologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Nu leeft ‘predikant’ Dirk Monshouwer ook voort door een straatnaam. Tijdens de onthulling presenteerde de Prostestantse Gemeente De Eshof ook het boekje ‘Er gaat een dominee voorbij’, over het leven en werk van de predikant uit Hoevelaken.

Het boekje is rechtstreeks te bekijken via https://www.bentekstschrijver.nl/monshouwerlaan/#dt-pdfjs2270

Oud Gemeentehuis

Aart Veldhuizen is de auteur van “Hoevelaken, 1132-1982”, een boek over de geschiedenis van Hoevelaken naar aanleiding van het 850-jarig bestaan. In 1993 kwam van dit boek een herziene uitgave.

In zijn zoektocht naar informatie over het dorp Hoevelaken kwam Aart Veldhuizen in de afgelopen dertig jaar zoveel nieuwe wetenswaardigheden tegen – met dank aan onder andere het internet – dat hij enige jaren geleden besloot de genoemde boeken van deze nieuwe informatie te voorzien. Het is een kloek boek geworden, dat op vrijdag 17 november 2023 tijdens de najaarsbijeenkomst van SHH werd gepresenteerd.